Jeśli zauważyłaś u siebie objawy PCOS, które zostały dokładnie opisane TUTAJ, to polecam zapoznać się z badaniami, które są zazwyczaj wykonywane w celu rozpoznania tej choroby.
W celu diagnostyki zespołu policystycznych jajników należy udać się do lekarza ginekologa. Artykuł ma charakter informacyjny.
Badania w PCOS – gabinet ginekologiczny
- USG dopochwowe lub jeśli kobieta nigdy nie współżyła to USG wykonuje się przez powłoki brzuszne. W tym badaniu lekarz oceni czy jeden jajnik lub obydwa jajniki mają cechy jajnika policystycznego. W obrazie USG widać wtedy charakterystyczne „koraliki” na jajniku lub jajnikach. UWAGA taki wygląd jajnika lub jajników nie świadczy o zespole policystycznych jajników. PCOS – to bardziej szereg zaburzeń/ nieprawidłowości a nie tylko ta jedna cecha.

- Zostanie przeprowadzony wywiad, gdzie lekarz spyta między innymi o długość Twojego cyklu menstruacyjnego. Warto swoje cykle monitorować, istnieje do tego mnóstwo aplikacji lub prowadzić tradycyjny kalendarzyk. Pamiętaj, że pierwszym dniem cyklu jest pierwszy dzień miesiączki.
- Lekarz może również zwrócić uwagę czy nie widać cech hiperandrogenizacji np.: nadmierne owłosienie, trądzik.
W przypadku każdej kobiety powinno się wykluczyć również inne przyczyny nadmiaru androgenów (tzw. męskich hormonów) i braku owulacji. Do takich innych powodów należą: guzy wydzielające androgeny, zaburzenia w czynności tarczycy i nadnerczy oraz hiperprolaktynemia. Dlatego tak bardzo ważna jest dokładna diagnostyka tego zespołu.
Czasami powyższe wymienione kroki mogą nie wystarczyć, wtedy lekarz zleci badania z krwi.
W zależności od przypadku mogą to być różne badania. Poniżej przedstawiam listę tych, które są wykorzystywane w diagnostyce PCOS. Przy badaniach, w których jest to istotne podałam dzień cyklu w jakim powinno się je wykonać. Lekarz też powinien Ci to dokładnie wytłumaczyć.
Badania w PCOS – w labolatorium
- Progesteron – hormon, który pozwala określić czy wystąpiła owulacja. Jego poziom powinno się badać mniej więcej 7 dni przed spodziewaną miesiączką.
- 17-OH progesteron – 7 dni przed spodziewaną miesiączką.
- Androstendion – może być wykonany tak jak progesteron – 7 dni przed miesiączką
- Prolaktyna – lekarz podejmuje decyzję, w którym dniu cyklu należy zbadać. W zależności od celu badania czas w którym najlepiej je wykonać jest zróżnicowany
- SHGB – białko wiążące hormony płciowe – obojętnie w którym dniu cyklu.
- DHEAS – siarczan dehydroepiandrosteronu, najlepiej badanie w formie krzywej DHEAS-KORTYZOL, wykonane z dobowej zbiórki śliny
- KORTYZOL – wykonany z dobowej zbiórki śliny
- Glukoza i insulina na czczo lub krzywa glukozow – insulinowa 3 pkt. W celu diagnostyki insulinooporności, która często towarzyszy PCOS. Więcej na temat tych badań przeczytasz TUTAJ.
- Lipidogram – cholesterol całkowity, LDL, HDL, trójglicerydy. Dzień przed badanie nie objadaj się
- Funkcja tarczycy: TSH, FT3, FT4, dodatkowo: antyTPO, antyTG. PCOS często idzie w parze z niedoczynnością tarczycy i/lub Hashimoto
- LH (lutropina), FSH (folitropina) – istotny jest stosunek ty hormonów, który powinien wynosić mniej więcej 1:1, a w PCOS zazwyczaj wynosi 2:1, 3:1. Badanie to wykonuje się około 13 dnia cyklu
- Testosteron całkowity
- Androstendion
- AMH – hormon anty-müllerowski, jego poziom ocenia rezerwę jajnikową, która naturalnie wraz z wiekiem się zmniejsza. Nie jest to badania wykonywane w każdym przypadku.
Dlaczego tak ważne jest potwierdzenie lub wykluczenie PCOS?
Ponieważ PCOS jest najczęstszym zaburzeniem hormonalnym kobiet w wieku reprodukcyjnym. Mając PCOS jest duże prawdopodobieństwo niepłodności. Kobiet z zespołem policystycznych jajników zaliczane sś do grupy wysokiego ryzyka rozwoju chorób sercowo nayczniowych, cukrzycy typu II oraz nowotworu endometrium.
Odpowiednia dieta w PCOS, styl życia, celowana suplementacja oraz gdy jest taka konieczność również leki mogą niwelować objawy i zmniejszać niepłodność oraz ryzyko wyżej wymienionych chorób.
Jeśli znasz koleżanki, które borykają się z: nieregularnymi miesiączkami, niepłodnością, nadmiernym owłosieniem, trądzikiem itd. Pełną listę objawów przeczytasz TUTAJ. To poleć jej ten artykuł aby dowiedziały się jakie badania w kierunku PCOS należy wykonać.
Jeśli chcesz sprawdzić ceny badań to polecam https://diag.pl/pacjent/, po wybraniu badania i konkretnej placówki pojawi się cena. Jeśli pójdziesz na badania w ramach NFZ badania, a przynajmniej ich część może być refundowana.
Polecam przeczytać artykuł na temat diety w PCOS –> TUTAJ.
Pozdrawiam,
Dietetyk kliniczny, Aleksandra Barć